Phishing vs. Spear Phishing: Phapano ke Efe le Hore na U ka Lula U Tšireletsehile Joang

Karolo ea AI ho Fumana le ho Thibela Litlhaselo tsa Phishing

Selelekela

Phishing le spear phishing ke maqheka a mabeli a tloaelehileng a sebelisoang ke ba-cybercriminals ho thetsa batho ka bomong le ho fumana phihlello e sa dumellwang ya ho fumana dintho tse hlokolosi boitsebiso bo. Le ha mekhoa ena ka bobeli e ikemiselitse ho sebelisa bofokoli ba batho, e fapana ka sepheo sa bona le boemo ba ho rarahana. Sehloohong sena, re tla hlahloba phapang lipakeng tsa phishing le spear phishing le ho fana ka malebela a bohlokoa a ho lula u sirelelitsoe khahlano le litšokelo tsena tsa cyber.

 

Phishing: Ho Lahlela Letlooa le Leholo

Phishing ke mokhoa o pharaletseng le o sa khetheng o kenyelletsang ho romela mangolo-tsoibila a mangata kapa melaetsa ho palo e kholo ea batho. Sepheo ke ho qhekella baamoheli hore ba hlahise tlhahisoleseling ea hau, joalo ka mangolo a ho kena, lintlha tsa karete ea mokoloto, kapa linomoro tsa Ts'ireletso ea Sechaba. Maiteko a phishing hangata a etsisa mekhatlo e tšepahalang, e sebelisa liaterese tsa lengolo-tsoibila kapa liwebsaete tse tšoanang hantle le tse molaong. Melaetsa ena hangata e fana ka maikutlo a ho potlaka kapa e fana ka meputso e hohelang ho khothaletsa bahlaseluoa ho tobetsa lihokelo tse mpe kapa ho bula lihokelo tse nang le tšoaetso.

Spear Phishing: Litlhaselo tse Lebisitsoeng le tse Ikemetseng

Ka lehlakoreng le leng, phishing ea lerumo ke mokhoa o lebisitsoeng ho feta oa motho ka mong. Liphutuhong tsa ho qhekella ka marumo, linokoane tsa marang-rang li batlisisa ka botlalo sepheo sa tsona ho etsa melaetsa e ikhethileng e bonahalang e nepahetse ebile e tšepahala. Hangata bahlaseli ba bokella tlhahisoleseling ho tsoa mehloling e fumanehang phatlalatsa, liprofinseng tsa litaba tsa sechaba, kapa litlolo tsa data tse fetileng ho eketsa ts'epo ho li-imeile tsa bona. Ka ho iketsa mosebetsi-'moho le uena, motsoalle, kapa mokhatlo, spear phishers sepheo sa bona ke ho qhekella baamoheli hore ba senole lintlha tsa bohlokoa kapa ba etse lintho tse itseng, joalo ka ho fetisetsa melaetsa ka mohala kapa ho khoasolla lifaele tse nang le malware.

Phapang ea bohlokoa

  1. Maikutlo: Litlhaselo tsa phishing li hlahisa marang-rang a mangata, ka sepheo sa ho thetsa batho ba bangata kamoo ho ka khonehang, athe litlhaselo tsa bosholu ba ho qhekella li tobile sehlopha se itseng kapa motho a le mong.
  2. Ho iketsetsa motho ka mong: Litlhaselo tsa phishing li sebelisa melaetsa e tloaelehileng e nang le mokhoa o fokolang oa ho iketsetsa motho ka mong, ha "spear phishing" e hlasela melaetsa e lumellanang le sepheo sa motho ka mong, e sebelisa lintlha tsa botho le maemo a itseng.
  3. Ho rarahana: Litlhaselo tsa ho qhekella ka marumo hangata li rarahane, hangata li sebelisa mekhoa e tsoetseng pele ea boenjiniere ba sechaba le boemo bo holimo ba lipatlisiso le boitokisetso ha bo bapisoa le liteko tse akaretsang tsa phishing.

Mehato ea Tšireletso Khahlanong le Phishing le Spear Phishing

  1. E-ba le Lipelaelo: Boloka boemo bo botle ba lipelaelo ha u fumana mangolo-tsoibila kapa melaetsa e sa lebelloang, le haeba e bonahala e tsoa mehloling e tšepahalang. Batla lifolakha tse khubelu joalo ka sebōpeho-puo se fosahetseng, mopeleto o fosahetseng, kapa liaterese tsa lengolo-tsoibila tse belaetsang.
  2. Netefatsa Botšepehi: Netefatsa ka boinotšing bonnete ba likopo tsa lintlha tse tebileng kapa litšebelisano tsa lichelete, haholo ha li kenyelletsa likopo tse sa lebelloang kapa tse potlakileng. Sebelisa lintlha tse netefalitsoeng tsa ho ikopanya kapa ikopanye le mecha e arohaneng ho netefatsa bonnete ba puisano.
  3. Ela Hloko ho Tobetsa Lihokelo kapa ho Khoasolla Lihokelo: Qoba ho tobetsa lihokelo kapa ho khoasolla lihokelo ho tsoa mehloling e sa tsejoeng kapa e belaetsang. Tsamaea holim'a lihokelo ho hlahloba li-URL tsa moo li eang teng, 'me haeba u belaela, kenya aterese ea sebaka sa Marang-rang ho sebatli sa hau.
  4. Boloka Software e Nchafalitsoe: Kamehla nchafatsa sistimi ea hau ea ts'ebetso, software ea antivirus, le lits'ebetso ho netefatsa hore li na le lipache tsa morao-rao tsa ts'ireletso, ho fokotsa kotsi ea bofokoli boo linokoane tsa marang-rang li ka li sebelisang.
  5. Kenya Mehato ea Ts'ireletso: Sebelisa li-filters tse matla tsa spam, li-firewall, le software ea antivirus ho bona le ho thibela liteko tsa phishing. Sebelisa li-filters tsa marang-rang ho lemosa khahlanong le ho etela libaka tse tsebahalang tse kotsi.
  6. Ruta le ho Koetlisa Basebetsi: Mekhatlo e lokela ho fana ka lithupelo tse felletseng tsa tlhokomeliso ea cybersecurity ho basebetsi, e shebaneng le ho elelloa le ho tlaleha liteko tsa phishing le marumo. Boikoetliso bo etsisoang ba phishing bo ka thusa basebetsi ho tseba le ho arabela ka nepo litšokelong tse ka bang teng.
  7. Numella Multi-Factor Authentication (MFA): Kenya ts'ebetsong MFA hohle moo ho khonehang, kaha e eketsa tšireletso ka ho hloka netefatso e eketsehileng ho feta li-passwords.



fihlela qeto e

Litlhaselo tsa phishing le spear phishing li ntse li tsoela pele ho ba litšokelo tse kholo ho batho ka bomong le mekhatlong ka ho tšoana. Ho utloisisa phapang pakeng tsa mekhoa ena le ho kenya ts'ebetsong mehato ea ts'ireletso e sebetsang ho bohlokoa bakeng sa ho lula u sireletsehile. Ka ho amohela maikutlo a belaetsang, ho netefatsa bonnete ba puisano, ho ba hlokolosi ka likhokahano le lihokelo, ho boloka software e nchafalitsoe, ho kenya ts'ebetsong mehato ea ts'ireletso, ho ruta basebetsi, le ho etsa bonnete ba lintlha tse ngata, batho ka bomong le mekhatlo ba ka fokotsa haholo kotsi ea ho oela litšokelong tsena tsa cyber.